San hô là một loại sinh vật biển phổ biến, chúng ta thường thấy khá nhiều trên tivi và cả ngoài đời nhất là các bạn học sinh lớp 7, bởi đây là một phần trong chương trình Sinh học 7. Tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ đặc điểm cụ thể của san hô, san hô thuộc lớp nào và liệu chúng là động vật hay thực vật? Trong bài viết này, batmibian.com sẽ bật mí cho bạn câu trả lời nhé.
Khái niệm về loài San hô – San hô thuộc lớp nào?
San hô là một dạng sinh vật biển thuộc lớp San hô (Anthozoa), tồn tại dưới hình thức các thể polip nhỏ giống hải quỳ. Sống thành các cộng đồng gồm nhiều cá thể đồng nhất, chúng sản xuất ra Canxi Cacbonat để tạo ra cấu trúc xương cứng, hình thành các rạn san hô đặc trưng tại các khu vực biển nhiệt đới.
Mỗi “đầu” san hô thực tế được hình thành bởi hàng ngàn cá thể polyp có cấu trúc gen tương đồng. Các polyp này có kích thước nhỏ, chỉ vài milimet đường kính, và qua hàng ngàn thế hệ, mỗi đầu san hô phát triển thông qua quá trình sinh sản vô tính của polyp. San hô cũng sinh sản hữu tính thông qua giao tử, giải phóng đồng thời trong các đêm có kì trăng tròn.
Mặc dù san hô có khả năng sử dụng các tế bào châm để tiết chất độc hại hoặc sử dụng xúc tu để bắt phù du, chúng chủ yếu hấp thụ dưỡng chất từ loại tảo đơn bào cộng sinh, được biết đến với tên gọi tảo vàng đơn bào (zooxanthellae). Do đó, sự phát triển của hầu hết san hô phụ thuộc lớn vào ánh sáng mặt trời.
Đặc điểm của san hô
San hô phân thành hai loại chính:
- San hô cứng: Được hình thành bởi một bộ xương chủ yếu được tạo ra từ hỗn hợp sinh học của canxi cacbonat. Canxi cacbonat đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành rạn san hô, tạo nên cấu trúc cứng cho chúng.
- San hô mềm: Ngược lại với san hô cứng, san hô mềm không có bộ xương cứng canxi cacbonat (skeleton). Thay vào đó, chúng chỉ có các gai xương (sclerites) chứa khoáng chất canxi. San hô mềm thường sống trong môi trường nước tối, có dòng chảy và ít ánh sáng.
San hô thường sống cộng sinh với một loại tảo biển đặc biệt gọi là Zooxanthellae. Qua quá trình quang hợp, loại tảo này cung cấp đến 90% dinh dưỡng cần thiết cho san hô để xây dựng bộ xương canxi của mình. Chúng ăn sinh vật phù du, chủ yếu là do hoạt động quang hợp của tảo biển.
San hô có khả năng sinh sản cả hữu tính và vô tính. Sinh sản hữu tính giúp tăng sự đa dạng gen và tạo ra các rạn san hô mới. Sinh sản vô tính, ngược lại, giúp mở rộng diện tích của các rạn san hô.
Được xem là một hệ sinh thái đa dạng nhất trên hành tinh, san hô chứa đựng nhiều điều thú vị và là điểm đến tuyệt vời để khám phá vẻ đẹp và sự phong phú của đại dương. Hãy tự mình khám phá những bí mật ẩn sau làn nước sâu và viết nên chuyến phiêu lưu của bạn.
San hô là động vật hay thực vật
San hô không phải là thực vật mà thực sự là một loài động vật bậc thấp thuộc ngành Ruột khoang. Chúng có hai lá phôi và thường sử dụng xúc tu quanh miệng để bắt mồi. Mặc dù phần lớn san hô có khả năng nảy mầm sinh trưởng, tạo thành quần thể có dạng nhánh cây, nhưng điều này đã gây hiểu lầm, khiến nhiều người nghĩ rằng san hô là thực vật.
Thực tế, 80% nhu cầu dinh dưỡng của san hô đến từ quá trình quang hợp của loại tảo đơn bào cộng sinh gọi là Zooxanthellae, mà san hô nuôi dưỡng. Đồng thời, hoạt động này cũng đóng góp vào việc cung cấp oxy cho môi trường. Sự hiểu lầm về san hô là loài thực vật có thể xuất phát từ sự phụ thuộc lớn vào quang hợp để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và sinh tồn của chúng.
Điều gì tạo nên màu sắc sặc sỡ của san hô
Là các sinh vật không thể tồn tại độc lập, tảo quang hợp đơn bào, hay còn được biết đến với tên gọi zooxanthellae, thường sống cộng sinh và cung cấp một loạt các lợi ích và dinh dưỡng cho san hô. Tảo zooxanthellae bao gồm chất diệp lục và sắc tố màu quang hợp, và chúng sống cộng sinh với các động vật không xương sống dưới biển như san hô, sên biển, sò tai tượng, hải quỳ, đồng thời tạo ra màu sắc đặc trưng cho các loài này.
Mối quan hệ giữa san hô và tảo zooxanthellae được mô tả là một quan hệ tương hỗ, trong đó cả hai sinh vật đều không thể tồn tại mà thiếu sự hiện diện của loài kia. San hô đóng vai trò là nơi trú ẩn và môi trường sống lý tưởng cho tảo zooxanthellae. Tảo zooxanthellae sống trong các mô của san hô, nhận được các hợp chất cần thiết từ san hô để thực hiện quá trình quang hợp dưới ánh sáng mặt trời. Từ quá trình quang hợp này, tảo zooxanthellae tạo ra các dưỡng chất quan trọng giúp san hô phát triển bộ xương của mình, đồng thời loại bỏ các lớp trầm tích bám trên bề mặt san hô.
Để hấp thụ và sử dụng ánh sáng mặt trời cho quá trình quang hợp, tảo zooxanthellae tạo ra các sắc tố màu nhằm “bắt” và hấp thụ các màu ánh sáng khác nhau từ ánh sáng mặt trời (ánh sáng trắng được tạo ra bởi sự kết hợp của 7 màu với bước sóng khác nhau). Những sắc tố màu này cũng đóng vai trò “chặn lại” một số loại ánh sáng có bước sóng ngắn, mang năng lượng cao (như ánh sáng xanh da trời và tia UV), có thể gây hại cho san hô nếu chúng tiếp xúc.
Do cấu tạo trong suốt của mô san hô, màu sắc mà chúng ta quan sát thực sự là màu sắc được nhìn thấy qua mô, được tạo ra bởi các sắc tố màu của tảo quang hợp zooxanthellae. Khi san hô mất các loại tảo này, chúng trở nên bạc màu hoặc trắng, vì bộ xương canxi cacbonat của chúng trở nên hiển lộ, hiện tượng này được gọi là tẩy trắng san hô.
Tuy nhiên, mối quan hệ này đang bị ảnh hưởng bởi sự tăng nhiệt độ của biển, sự can thiệp từ lưới ma và đánh bắt cá bằng hóa chất, khiến tảo zooxanthellae rời bỏ san hô, để lại bộ xương san hô mất màu và gây ra hiện tượng tẩy trắng san hô.
Những điều thú vị về san hô
San hô đã tồn tại trên trái đất của chúng ta từ khoảng 400 triệu năm trước, biểu tượng cho sự ổn định và độ bền trong thế giới đại dương.
San hô là hệ sinh thái đa dạng nhất trên trái đất tính đến thời điểm hiện tại. Nó được coi là ngôi nhà an toàn cho hơn 25% loài động vật sống dưới đại dương, bao gồm hơn 4000 loài cá, 700 loài san hô khác nhau và hàng nghìn loại động thực vật biển khác.
Cá và san hô chia sẻ một mối quan hệ tương hỗ đặc biệt trong đời sống biển. San hô cung cấp ngôi nhà ẩn náu và môi trường sống cho cá, trong khi cá đóng vai trò như người bảo vệ rạn san hô. Sự tương hỗ này giúp cả hai loại sinh vật phát triển và tồn tại.
Với một số loài sinh vật, san hô là đối tác quan trọng nhất. Mối quan hệ giữa chúng không chỉ hỗ trợ sinh tồn mà còn tạo ra môi trường sống thuận lợi cho sự đa dạng sinh học và phát triển của đại dương.
Kết luận
San hô là những sinh vật biển đẹp mắt và quan trọng, thuộc lớp San hô (Anthozoa). Khả năng tương hỗ và sự đa dạng sinh học của san hô không chỉ tạo nên một hệ sinh thái phong phú trong đại dương mà còn kết nối chặt chẽ với nhiều loài động vật khác. Sự xuất hiện lâu dài của san hô trên hành tinh, cùng với vai trò quan trọng của chúng trong sự sống dưới đại dương, là một biểu tượng của sự ổn định và sự liên kết vững chắc giữa các thành phần của hệ sinh thái biển.
